สรุปสาระสำคัญที่ได้จากการเสวนาออนไลน์ “วิกฤตความยินยอมทางการแพทย์ (Informed Consent) ในไทย: เปลี่ยนปัญหาเป็นโอกาสในการปรับปรุงกฎหมาย”โดย ดร.นพ.ไพโรจน์ บุญศิริคำชัย และ นายชาย นิ่มละมัย เมื่อวันเสาร์ที่ 17 สิงหาคม 2567 เวลา 20:00 – 21:00 น. ผ่าน Facebook Live: medlawprooffice
ความยินยอมในการรักษาพยาบาลและหลักการทางจริยธรรมในการให้การรักษา โดยสามารถสรุปได้ดังนี้
1. ความสำคัญของความยินยอม
- ความยินยอมในการรักษาคือการที่ผู้ป่วยให้การอนุญาตให้แพทย์ดำเนินการรักษาหรือกระทำทางการแพทย์ตามที่เสนอ ซึ่งเป็นเรื่องสำคัญในทางกฎหมายและจริยธรรมการแพทย์
- ปัจจุบันเกือบทุกคดีทางการแพทย์จะมีการโต้แย้งเกี่ยวกับความยินยอมว่าได้รับการอธิบายอย่างละเอียดหรือไม่ และเอกสารแสดงความยินยอมมีความถูกต้องหรือไม่
2. หลักการที่เกี่ยวข้อง
- Autonomy: สิทธิของผู้ป่วยในการตัดสินใจเกี่ยวกับการรักษาของตนเอง ซึ่งหมายถึงการมีอำนาจในการเลือกหรือปฏิเสธการรักษาตามความต้องการของตน
- Informed Consent: ผู้ป่วยต้องได้รับข้อมูลครบถ้วนเกี่ยวกับการรักษาก่อนที่จะให้ความยินยอม เช่น ข้อมูลเกี่ยวกับกระบวนการรักษา ความเสี่ยง และผลลัพธ์ที่เป็นไปได้
- Principle of Beneficence: การรักษาผู้ป่วยต้องมุ่งหวังผลประโยชน์สูงสุดให้กับผู้ป่วย และป้องกันไม่ให้เกิดความเสียหาย
- Principle of Non-Maleficence: การรักษาต้องไม่ก่อให้เกิดอันตรายกับผู้ป่วย
- Justice: การรักษาต้องเป็นไปอย่างเท่าเทียมและไม่เลือกปฏิบัติ
3. กระบวนการความยินยอม
- ความยินยอมควรได้รับการอธิบายอย่างละเอียดและเข้าใจได้ง่าย ผู้ป่วยต้องเข้าใจในสิ่งที่เกิดขึ้นและสามารถตัดสินใจได้อย่างมีข้อมูล
- การบันทึกภาพหรือเสียงในการสนทนาระหว่างแพทย์และผู้ป่วยอาจช่วยในกรณีที่เกิดข้อพิพาทเกี่ยวกับความยินยอม โดยอาจเป็นหลักฐานที่ชัดเจนว่ามีการพูดคุยและอธิบายอย่างละเอียด
4. การประเมินและการตัดสินใจ
- การตัดสินใจในการรักษาต้องพิจารณาทั้งข้อดีและข้อเสีย รวมถึงความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้น
- แม้ว่าผู้ป่วยมีสิทธิ์ในการตัดสินใจ แต่แพทย์ก็ต้องพิจารณาถึงประโยชน์สูงสุดและความปลอดภัยของผู้ป่วย
5. การป้องกันข้อผิดพลาด
- การมีความยินยอมที่ดีและมีข้อมูลครบถ้วนช่วยลดข้อผิดพลาดในการรักษา แม้ว่าจะไม่สามารถป้องกันข้อผิดพลาดทั้งหมดได้
6. การรักษาความเข้าใจร่วมกัน
- การสื่อสารอย่างต่อเนื่องและการสร้างความเข้าใจร่วมกันระหว่างแพทย์และผู้ป่วยเป็นสิ่งสำคัญในการทำให้กระบวนการรักษาเป็นไปได้อย่างราบรื่นและลดความเสี่ยงของการเกิดข้อพิพาท
“การทำความเข้าใจและการปฏิบัติตามหลักการเหล่านี้ช่วยให้กระบวนการการรักษาเป็นไปอย่างถูกต้องและเป็นธรรมสำหรับผู้ป่วยทุกคน”