สิทธิพื้นฐานที่ลูกจ้างต้องรู้
การลาป่วย
สิทธิ์ที่คุณมี
- ลาป่วยได้ปีละ **30 วัน** (ได้ค่าจ้างเต็ม)
- ไม่ต้องมีใบรับรองแพทย์ถ้าลาไม่เกิน 3 วันติดต่อกัน
- ลาเกิน 3 วันต้องมีใบรับรองแพทย์
ถ้านายจ้างไม่ให้ลา
- บันทึกหลักฐาน (อีเมล, ข้อความ, เสียง)
- ส่งหนังสือแจ้งลาป่วยอย่างเป็นลายลักษณ์อักษร
- ร้องเรียนกรมสวัสดิการฯ **1506 กด 5**
เวลาทำงานและโอที
กฎพื้นฐาน
- ทำงานปกติ **ไม่เกิน 8 ชม./วัน** หรือ **48 ชม./สัปดาห์**
- โอทีต้องได้รับค่าจ้างเพิ่ม **1.5 เท่า** ของค่าจ้างปกติ
- โอทีวันหยุดได้ **2 เท่า** ของค่าจ้างปกติ
ถ้าถูกบังคับทำโอทีโดยไม่ได้ค่าจ้างเพิ่ม
- เก็บหลักฐานการทำงาน (ระบบสแกน, อีเมล, ภาพถ่าย)
- คำนวณเงินโอทีที่ควรได้รับ
- เจรจากับนายจ้างก่อน หากไม่ได้ผลให้ร้องเรียน **1506 กด 5**
การลาออกจากงาน
ขั้นตอนที่ถูกต้อง
- แจ้งลาออกล่วงหน้า (ตามที่ระบุในสัญญา โดยทั่วไป 30 วัน)
- ส่งหนังสือลาออกเป็นลายลักษณ์อักษร
- ส่งมอบงานให้เรียบร้อย
เงินที่ต้องได้รับเมื่อลาออก
- ค่าจ้างค้างจ่าย
- ค่าจ้างแทนการบอกกล่าวล่วงหน้า (ถ้าไม่ครบตามกำหนด)
- เงินชดเชย (ถ้าทำงานครบ 120 วันติดต่อกัน)
- ทำงาน 120 วัน – 1 ปี: ได้ 30 วัน
- ทำงาน 1-3 ปี: ได้ 90 วัน
- ทำงาน 3-6 ปี: ได้ 180 วัน
- ทำงาน 6-10 ปี: ได้ 240 วัน
- ทำงานเกิน 10 ปี: ได้ 300 วัน
การถูกไล่ออก/เลิกจ้าง
ไล่ออก (Dismissal)
- เพราะทำผิดร้าย เช่น ขโมย, ทำร้ายเพื่อนร่วมงาน
- ไม่ได้เงินชดเชย แต่ได้ค่าจ้างค้างจ่าย
เลิกจ้าง (Termination)
- เพราะเหตุอื่น เช่น ปรับปรุงองค์กร, ลดพนักงาน
- ได้เงินชดเชย ตามอายุงาน
- ต้องแจ้งล่วงหน้า หรือจ่ายค่าจ้างแทนการบอกกล่าว
เจอปัญหาแล้วต้องทำไง?
ขั้นตอนแก้ปัญหา
- เก็บหลักฐาน – อีเมล, ข้อความ, สัญญา, ใบลงเวลา
- เจรจากับนายจ้าง – พูดคุยเป็นลายลักษณ์อักษรก่อน
- ร้องเรียนหน่วยงานราชการ – ถ้าเจรจาไม่ได้ผล
หน่วยงานที่ช่วยได้
- กรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงาน 1506 กด 5
- สำนักงานแรงงานจังหวัด ตามเขตพื้นที่
- ศาลแรงงาน กรณีพิพาทใหญ่
ตัวอย่างสถานการณ์จริง
กรณีที่ 1 ถูกบังคับทำโอที
สถานการณ์ หัวหน้าให้ทำงานต่อทุกวัน แต่ไม่จ่ายค่าโอที
ควรทำอย่างไร?
- ถ่ายรูป/สกรีนช็อตเวลาเข้า-ออกงาน
- คำนวณชั่วโมงโอทีที่ทำ
- ส่งอีเมลขอค่าโอที ถ้าไม่ได้โทร 1506 กด 5
กรณีที่ 2 ถูกไล่ออกโดยไม่มีเหตุผล
สถานการณ์ บอกให้ออกทันที ไม่ได้ทำอะไรผิด
ควรทำอย่างไร?
- ขอหนังสือเลิกจ้างระบุเหตุผล
- ถ้าไม่ได้หนังสือหor เหตุผลไม่สมเหตุสมผล = ถือว่าเลิกจ้างไม่ชอบ
- ได้เงินชดเชย + ค่าจ้างชดเชยแทนการบอกกล่าว
กรณีที่ 3 ลาป่วยไม่ได้รับอนุญาต
สถานการณ์ ป่วยจริงแต่หัวหน้าไม่ให้ลา
ควรทำอย่างไร?
- ไปหาหมอ เก็บๆ์ใบรับรองแพทย์
- ส่งหนังสือแจ้งลาป่วยให้ HR/หัวหน้า
- ถ้าถูกลงโทษ ให้ร้องเรียน 1506 กด 5
ติดต่อขอความช่วยเหลือ
เบอร์โทรฉุกเฉิน
- 1506 กด 5 – กรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงาน
- 02-232-1462-63 – ร้องทุกข์/ร้องเรียนด้านแรงงาน
ช่วงเวลาให้บริการ
- จันทร์-ศุกร์ 08:30-16:30 น.
- มีบริการนอกเวลาราชการบางสาขา
สิ่งสำคัญที่ต้องจำ
- เก็บหลักฐานทุกอย่าง – ข้อความ, อีเมล, สัญญา, ใบลงเวลา
- อ่านสัญญาจ้างให้เข้าใจ – เงื่อนไขอาจแตกต่างจากกฎหมาย
- รู้สิทธิ์ของตัวเอง – ไม่ให้ใครมาเอาเปรียบ
- ร้องเรียนได้ – มีหน่วยงานราชการคอยช่วย
- ไม่ใช่ความผิดที่จะรู้สิทธิ์ – กฎหมายมีไว้คุ้มครองเรา
หมายเหตุ ข้อมูลนี้เป็นแนวทางทั่วไป หากมีปัญหาซับซ้อน ควรปรึกษาผู้เชี่ยวชาญด้านกฎหมายแรงงาน