การประกอบวิชาชีพเวชกรรมเป็นงานที่มีเกียรติและมีคุณค่าอย่างยิ่งต่อสังคม แต่ขณะเดียวกันก็มาพร้อมกับ ความเสี่ยงและภาระความรับผิดชอบสูง เนื่องจากแพทย์ทำงานกับชีวิตและสุขภาพของบุคคล การละเลยเพียงเล็กน้อยอาจก่อให้เกิดผลเสียที่ร้ายแรงได้ ทั้งต่อผู้ป่วย ต่อชื่อเสียงของแพทย์เอง และต่อความเชื่อมั่นในระบบบริการสาธารณสุขโดยรวม
ความเสี่ยงที่พบในการประกอบวิชาชีพ
1. ข้อร้องเรียนและข้อโต้แย้งจากผู้ป่วย
ผู้ป่วยและญาติในปัจจุบันมีความรู้มากขึ้น สามารถเข้าถึงข้อมูลทางการแพทย์ได้ง่าย เมื่อผลการรักษาไม่เป็นไปตามคาดหวัง มักเกิดการตั้งคำถามหรือร้องเรียน การจัดการที่ไม่เหมาะสมอาจลุกลามไปสู่การฟ้องร้องทั้งทางแพ่งและอาญา
2. การโฆษณาและประชาสัมพันธ์บริการ
คลินิกและสถานพยาบาลจำนวนมากใช้การโฆษณาดึงดูดผู้ใช้บริการ หากการโฆษณาเกินจริงหรือสื่อความหมายผิด อาจเข้าข่ายการกระทำผิดกฎหมาย เช่น กฎหมายคุ้มครองผู้บริโภค กฎหมายว่าด้วยการโฆษณา หรือข้อบังคับของแพทยสภา
3. หัตถการที่ดูง่ายแต่มีความเสี่ยงสูง
แม้จะเป็นหัตถการที่ได้รับความนิยมและดูเหมือนง่าย เช่น การร้อยไหม การฉีดโบท็อกซ์ ฟิลเลอร์ หรือการฉีดวิตามิน แต่ความผิดพลาดเพียงเล็กน้อยก็อาจก่อให้เกิดภาวะแทรกซ้อนร้ายแรง เช่น การติดเชื้อ การอุดตันของเส้นเลือด หรือการเสียโฉมถาวร
ข้อควรระวังสำคัญสำหรับแพทย์
1. การปฏิบัติตามมาตรฐานวิชาชีพและมาตรฐานวิชาการ
- ใช้แนวปฏิบัติ (Guidelines) ที่ได้รับการยอมรับ
- เลือกหัตถการหรือการรักษาที่เหมาะสมกับความรู้และความสามารถของตน
2. การสื่อสารและการทำ Informed Consent อย่างครบถ้วน
- อธิบายความเสี่ยงและผลข้างเคียงให้ผู้ป่วยเข้าใจ
- ให้ผู้ป่วยมีโอกาสซักถามและตัดสินใจอย่างอิสระ
3. การจัดทำเวชระเบียนที่ถูกต้องและครบถ้วน
- เวชระเบียนถือเป็นหลักฐานสำคัญในการปกป้องทั้งผู้ป่วยและแพทย์
- ต้องบันทึกการตรวจ การวินิจฉัย การรักษา และการสื่อสารกับผู้ป่วยอย่างละเอียด
4. การระมัดระวังในการโฆษณาและประชาสัมพันธ์
- หลีกเลี่ยงการใช้ถ้อยคำเกินจริงหรือสื่อสารที่อาจทำให้ผู้ป่วยเข้าใจผิด
- ยึดตามข้อบังคับและกฎหมายที่เกี่ยวข้อง
5. การพัฒนาความรู้และทักษะอย่างต่อเนื่อง
- การแพทย์เป็นศาสตร์ที่เปลี่ยนแปลงตลอดเวลา แพทย์ต้องไม่หยุดการเรียนรู้
- อบรม เพิ่มพูนความรู้ และแลกเปลี่ยนประสบการณ์ในวิชาชีพอย่างสม่ำเสมอ
บทสรุป
ความเสี่ยงในการประกอบวิชาชีพเวชกรรมเป็นสิ่งที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ แต่สามารถ บริหารจัดการและลดความเสี่ยงได้ หากแพทย์ตระหนักถึงข้อควรระวังและปฏิบัติอย่างเคร่งครัด ทั้งในด้านมาตรฐานวิชาชีพ การสื่อสารกับผู้ป่วย การจัดทำเอกสารที่ครบถ้วน และการโฆษณาที่ถูกต้อง
ท้ายที่สุด ความรอบคอบและความรับผิดชอบของแพทย์ ไม่เพียงปกป้องผู้ป่วยจากอันตราย แต่ยังเป็นเกราะป้องกันทางกฎหมาย และสร้างความเชื่อมั่นต่อสังคมในวิชาชีพแพทย์อย่างยั่งยืน